Teknoloji geliştirme bölgelerinde (teknokentlerde) faaliyet gösteren şirketler, vergi avantajlarının yanı sıra SGK teşviklerinden de yararlanma hakkına sahiptir. Bu teşvikler özellikle Ar-Ge, yazılım ve tasarım personelinin SGK primleri üzerinde ciddi tasarruf sağlar.
Hem maliyetleri azaltan hem de nitelikli personel istihdamını teşvik eden bu uygulama, teknokentlerde faaliyet gösteren girişimci ve şirketler için önemli bir avantajdır. Bu yazıda teknokent SGK teşvikleri nelerdir, nasıl uygulanır, hangi şartlar aranır ve nelere dikkat edilmelidir gibi soruların yanıtlarını sade ve anlaşılır biçimde bulacaksınız.
Teknokentlerde SGK Teşviklerinin Yasal Dayanağı
SGK teşvikleri, 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu kapsamında yürütülür. Bu kanuna göre, teknokentte Ar-Ge, yazılım ve tasarım faaliyetlerinde çalışan personelin ücretleri üzerinden hesaplanan gelir vergisi ve SGK primlerinin bir kısmı devlet tarafından karşılanır.
Bununla birlikte, teşvikten yararlanabilmek için çalışanın faaliyet alanı, iş tanımı ve çalışma şekli belirli kurallara uygun olmalıdır.
Hangi SGK Teşviklerinden Yararlanılır?
1. Gelir Vergisi Stopajı Teşviki
Teknokentte çalışan Ar-Ge, yazılım ve tasarım personelinin maaşları üzerinden kesilen gelir vergisinin tamamı devlet tarafından karşılanır.
Bu teşvik doğrudan SGK ile ilgili olmasa da, maaş ödemeleri ve SGK bildirimlerinde teşvikli olarak gösterilir. Personelin net maaşında artış sağlar ve işverenin yükünü hafifletir.
2. Sigorta Primi İşveren Hissesi Teşviki (5746 Sayılı Kanun)
5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun kapsamında, teknokentte çalışan Ar-Ge personelinin sigorta priminin işveren hissesinin %50’si devlet tarafından karşılanır.
Teşvikten sadece 5746 kapsamında onaylanmış projelerde çalışan personel yararlanabilir.
3. Sigorta Prim Desteği Süresi
Bu teşvik, ilgili personelin Ar-Ge faaliyetinde bulunduğu sürece geçerlidir. Proje tamamlandığında ya da kişi başka bir görevde çalışmaya başladığında teşvik otomatik olarak sona erer.
SGK teşviki kapsamında sunulan destek, aylık bildirgelerde ilgili kodlar ile bildirilir.
Kimler SGK Teşvikinden Yararlanabilir?
SGK teşvikinden sadece şu özelliklere sahip personel faydalanabilir:
-
Teknokent içinde fiziksel olarak çalışan
-
Ar-Ge, yazılım veya tasarım faaliyeti yürüten
-
Tam zamanlı olarak istihdam edilen
-
Proje kapsamında çalışan olarak bildirilen
İdari personel, sekreterya, satış ekibi, temizlik görevlisi vb. kadrolar SGK teşvikinden yararlanamaz.
Teşvikten Yararlanmak İçin Gerekli Şartlar
-
Teknokent Faaliyet Belgesi:
Şirketin teknokentte kayıtlı ve faaliyet iznine sahip olması gerekir. -
5746 Proje Onayı:
SGK teşvikinin uygulanabilmesi için ilgili Ar-Ge projesinin 5746 sayılı kanun kapsamında onaylanmış olması gerekir. -
Personel Bildirimi:
Teşvikten yararlanacak personelin proje ve pozisyon bilgisi teknokent yönetimine ve SGK’ya bildirilmelidir. -
Aylık Faaliyet Raporları:
Teşvikten yararlanılan personelin her ay hangi projede çalıştığı, hangi görevleri yaptığı teknokent yönetimine raporlanır. -
Maaşların Banka Üzerinden Ödenmesi:
Elden ödeme yapılamaz. Tüm maaş ödemeleri bankadan ve net tutarda yapılmalıdır.
SGK Bildirim Süreci
Teşvikten yararlanmak için her ay SGK’ya Aylık Prim ve Hizmet Belgesi (APHB) verilir. Bu belgede:
-
Teşvikten yararlanan personel kodu
-
İlgili proje numarası
-
Prim teşviki seçeneği (5746 kodu)
doğru şekilde girilmelidir. Yanlış kod veya eksik bilgi, teşvikin iptali ve geriye dönük cezalara neden olabilir.
SGK Teşvik Oranı ve Tasarruf Etkisi
Örneğin, brüt maaşı 40.000 TL olan bir Ar-Ge personeli için normal şartlarda işverenin SGK primi yaklaşık 7.600 TL civarındadır. 5746 kapsamında bu tutarın %50’si, yani 3.800 TL devlet tarafından karşılanır.
Bu da yıllık bazda 45.000 TL’ye varan bir tasarruf anlamına gelir.
Büyük ekiplerde bu teşvik, şirketin toplam personel giderleri üzerinde ciddi bir rahatlama sağlar.
SGK Teşviklerinde Sık Yapılan Hatalar
-
Projesi onaylanmamış personel için teşvik kullanmak
-
İdari veya destek personeli teşvikli göstermek
-
Proje dışı görevlerde çalışan personeli 5746 kapsamına almak
-
Aylık raporları zamanında sunmamak
-
Eksik veya yanlış SGK kodu kullanmak
Bu hatalar, hem teşvikin iptali hem de idari para cezalarına neden olur. Ayrıca geçmişe dönük borç çıkmasına yol açabilir.
Mali Müşavir ve İnsan Kaynakları İş Birliği
SGK teşviklerinin doğru uygulanabilmesi için şirket içinde İK departmanı ve mali müşavirin iş birliği içinde çalışması gerekir.
-
Hangi personelin hangi projede görev aldığı
-
Aylık çalışma oranlarının raporlanması
-
SGK kodlarının kontrolü
-
Maaş ödemelerinin takibi
gibi süreçler birlikte yürütülmelidir.
Teşvik Süreçlerinin Raporlanması
Teknokent yönetimleri genellikle her ay:
-
Personel listesi
-
Proje eşleşme tablosu
-
Çalışma saatleri
-
Aylık teknik faaliyet raporu
gibi belgeleri talep eder. SGK teşviklerinden yararlanan firmaların bu belgeleri zamanında ve eksiksiz sunması gerekir.
