Teknoloji Geliştirme Bölgeleri’nde (TGB) faaliyet gösteren firmalara, belirli vergi avantajları sağlanmaktadır. Bu avantajlardan biri de Katma Değer Vergisi (KDV) istisnasıdır. KDV istisnası, özellikle yazılım geliştiren ve bu yazılımları ticari faaliyete konu eden firmalar için önemli bir maliyet avantajı sunar.
KDV istisnasının yasal dayanağı, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun geçici 20. maddesine ve 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu’na dayanmaktadır. Bu düzenlemelere göre, teknokentlerde geliştirilen yazılımlar için KDV alınmamakta, firmalar bu işlemlerde vergi tahsil etmeden fatura kesebilmektedir.
KDV İstisnasından Kimler Faydalanabilir?
KDV istisnası, teknokent sınırları içerisinde faaliyet gösteren ve geliştirdikleri yazılımı nihai ürün olarak satışa sunan firmalar için geçerlidir. Ancak burada dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, yazılımın teknokent alanı içerisinde geliştirilmiş olmasıdır.
İstisnadan faydalanabilmek için şu şartlar gereklidir:
-
Firma, Teknoloji Geliştirme Bölgesi’nde yer alan bir ofiste faaliyet göstermelidir.
-
Yazılım, teknokent içindeki Ar-Ge faaliyetleri sonucu geliştirilmiş olmalıdır.
-
Satışa sunulan ürün, doğrudan yazılım niteliği taşımalıdır (donanım dahil değil).
-
Yazılım, lisanslama ya da kullanım hakkı gibi şekillerde faturalandırılmalıdır.
Hangi Yazılımlar KDV İstisnasına Dahildir?
KDV istisnası kapsamında değerlendirilen yazılımlar şunlardır:
-
Masaüstü yazılımlar
-
Web tabanlı yazılımlar
-
Mobil uygulamalar
-
Yazılım lisansları
-
ERP, CRM, muhasebe, üretim kontrol sistemleri gibi işletme yazılımları
-
Oyun yazılımları
Ancak burada dikkat edilmesi gereken bir diğer husus, yazılımın özel olarak geliştirilmiş ve yenilik içeren bir ürün olması gerektiğidir. Hazır paket programların yeniden satışı ya da başka yazılımların basit düzenlemeleri bu istisnaya dahil olmayabilir.
KDV İstisnası Uygulama Süreci
1. Yazılım Geliştirme Süreci Belgelendirme
İlk adım, geliştirilen yazılımın teknokent içinde yapıldığını belgelemektir. Teknokent yönetici şirketi tarafından yürütülen Ar-Ge projeleri, firma faaliyet raporları ve yazılımın teknik dökümantasyonu bu sürecin önemli parçalarıdır.
Ayrıca firmaların her yıl Teknoloji Geliştirme Bölgesi Yönetici Şirketi’ne yıllık faaliyet raporu sunması gerekmektedir. Bu rapor, yazılımın teknokent içinde üretildiğini ve istisnadan yararlanma hakkı bulunduğunu kanıtlar.
2. Fatura Kesimi ve KDV İstisna Kodu
Yazılım satışlarında fatura düzenlenirken, KDV oranı %0 olarak belirtilir. Ayrıca fatura üzerine KDV istisnası ile ilgili not eklenmelidir. Örnek bir ifade:
“3065 sayılı KDV Kanunu’nun geçici 20. maddesi kapsamında KDV’den istisnadır.”
Bu ifade, KDV istisnasının yasal dayanağını belirtmek amacıyla fatura üzerine mutlaka yazılmalıdır.
3. Beyanname Sürecinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Teknokent firmaları her ne kadar KDV tahsil etmese de KDV beyannamesi vermek zorundadır. Bu beyannamede, istisna kapsamında olan işlemler “KDV İstisnaları” bölümünde beyan edilir. Bu noktada istisna tutarları, kodları ve açıklamaları doğru girilmelidir.
Özellikle vergi dairesi kontrollerinde veya olası incelemelerde sorun yaşamamak için beyannamelerde tutarsızlık olmamasına dikkat edilmelidir.
KDV İstisnası Dışında Kalan Durumlar
Her yazılım faaliyeti KDV istisnasına girmez. Özellikle şu durumlarda KDV tahsil edilmesi zorunludur:
-
Yazılımın teknokent dışında geliştirilmesi
-
Danışmanlık, eğitim, destek gibi hizmetlerin faturalanması
-
Hazır paket yazılımların yeniden satışı
-
Yurt dışı alıcıya yapılan bazı teslimlerde KDV istisnası dışında kalan işlemler
Ayrıca, yazılım geliştirme sürecinde teknokent dışı personel, freelance çalışan ya da dış kaynaklar kullanılıyorsa, bu durum da dikkatle değerlendirilmelidir. İstisnadan tam anlamıyla faydalanabilmek için üretim sürecinin büyük ölçüde teknokent içinde gerçekleşmiş olması gerekir.
Uygulamada Sık Yapılan Hatalar
Teknokent KDV istisnası uygulaması sırasında bazı yaygın hatalar yapılabiliyor. Bunlardan bazıları şunlardır:
-
Yazılım dışında kalan hizmetlere de istisna uygulanması
-
Fatura üzerine istisna ifadesinin yazılmaması
-
KDV beyannamesinde istisna kalemlerinin eksik ya da hatalı beyan edilmesi
-
Proje dökümanlarının güncellenmemesi veya eksik raporlama
-
Yazılımın teknokent dışında geliştirildiği halde istisna uygulanması
Bu tür hatalar, hem vergi dairesi incelemelerinde ceza riskine neden olur hem de geçmişe dönük teşvik iptallerine yol açabilir. Bu yüzden hem mali müşavir hem de teknokent yönetimiyle düzenli iletişim halinde olmak önemlidir.
Yurt Dışı Satışlar ve KDV Muafiyeti
Teknokentlerde geliştirilen yazılımların yurt dışına satılması durumunda, genellikle ihracat kapsamında KDV muafiyeti söz konusu olur. Ancak bu, “teknokent KDV istisnası” kapsamında değil, genel KDV kanunu çerçevesinde “ihracat istisnası” olarak değerlendirilir.
Yurt dışı satışlarda:
-
Fatura dövize çevrilir
-
İhracat beyannamesi hazırlanır
-
Banka döviz giriş belgeleri saklanır
Bu işlemler eksiksiz yapılırsa, yurt dışına yapılan yazılım satışlarında da KDV hesaplanmaz ve tahsil edilmez.
Mali Müşavir ve Yönetici Şirket Desteği
KDV istisnasının doğru şekilde uygulanabilmesi için uzman muhasebeci veya mali müşavir desteği almak büyük önem taşır. İstisna kuralları detaylı ve teknik olduğu için, yanlış bir uygulama hem firmanın cezai yaptırımlarla karşılaşmasına hem de teşviklerin geri istenmesine neden olabilir.
Ayrıca teknokent yönetici şirketleri, firmalara yıllık raporlama, belge hazırlama ve beyan süreçlerinde rehberlik eder. Girişimciler, bu desteği etkin kullanarak hem vergi avantajlarını koruyabilir hem de daha sürdürülebilir bir büyüme yakalayabilir.
