Teknokent Vergi Uygulamaları

Türkiye’de inovasyon ve teknoloji odaklı büyümeyi desteklemek amacıyla kurulan teknokentler (teknoloji geliştirme bölgeleri), firmalara sadece fiziksel altyapı değil, aynı zamanda ciddi vergi avantajları sunar. Özellikle Ar-Ge, yazılım ve tasarım faaliyetleri yürüten girişimler için gelir vergisi, kurumlar vergisi, KDV, damga vergisi ve SGK gibi birçok kalemde muafiyet ve teşvikler mevcuttur.

Bu yazıda, teknokentlerde faaliyet gösteren firmaların hangi vergilerden muaf olduğunu, bu teşviklerin uygulama esaslarını, raporlama yükümlülüklerini ve sık yapılan hataları detaylı şekilde ele alacağız.

Teknokentlerde Vergi Avantajlarının Yasal Dayanağı

Teknokent vergi uygulamaları, iki temel yasa çerçevesinde düzenlenmiştir:

4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu
5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun

Bu iki yasa, teknokentlerde faaliyet gösteren firmaların belirli koşulları yerine getirmeleri halinde çeşitli vergi muafiyetlerinden yararlanmasını sağlar.

1. Gelir ve Kurumlar Vergisi Muafiyeti

Kapsam:

Teknoloji geliştirme bölgelerinde (TGB) faaliyet gösteren firmalar, yalnızca şu faaliyetlerden elde ettikleri kazançlar için gelir ve kurumlar vergisinden muaftır:

Ar-Ge
Yazılım geliştirme
Tasarım faaliyetleri

Süre:

Bu muafiyet 31 Aralık 2028 tarihine kadar geçerlidir.

Uygulama Koşulları:

Faaliyet teknokent sınırları içinde yapılmalı
Projenin Ar-Ge veya yazılım odaklı olması gerekir
Kazançların yalnızca teşvik kapsamındaki faaliyetlerden elde edilmiş olması
Ayrı muhasebeleştirme yapılması (teşvik kapsamındaki ve dışındaki gelirler ayrılmalı)

Uygulamada Dikkat Edilecekler:

Gelir tamamen Ar-Ge’den değilse, karışık gelir modeli varsa oran belirlenmelidir
Teşvik dışı faaliyetler (ticaret, danışmanlık vb.) muafiyet kapsamına girmez
Vergi dairesine gerekli bildirimler yapılmalıdır

2. Personel Ücretlerinden Gelir Vergisi Stopajı Teşviki

Kapsam:

Teknokentte çalışan;

Ar-Ge personelleri
Yazılım geliştiricileri
Tasarım uzmanları

için ödenen maaşlar üzerinden hesaplanan gelir vergisi stopajı, firmalar tarafından ödenmez, devlet tarafından karşılanır.

Uygulama Koşulları:

Personelin teknokent ofisinde çalışması gerekir
SGK işe giriş bildirgesinde “5746 Ar-Ge” teşviki seçilmeli
Bordroda personelin görev tanımı net olmalı
Çalışanların en fazla %10’u destek personeli olabilir (yönetim, idari işler vb.)

Dikkat Edilecek Noktalar:

Uzaktan çalışan personel için stopaj teşviki sınırlı şekilde uygulanabilir
Personelin Ar-Ge dışı işlerde çalışması durumunda teşvik uygulanmaz
Her ay e-Bildirge ve SGK belgeleri teşvik kodlarıyla eksiksiz gönderilmeli

3. SGK İşveren Primi Desteği

Kapsam:

5746 sayılı kanun kapsamında teknokent firmalarının, Ar-Ge ve yazılım personelleri için ödemesi gereken SGK işveren payı, devlet tarafından karşılanır.

Daha Fazla Oku Teknokent Muhasebe Danışmanı Nedir

Uygulama:

SGK sisteminde teşvik kodu seçilerek prim bildirimi yapılır
Uygun personel seçimi önemlidir (destek personel oranına dikkat edilmeli)
Her ay düzenli bildirim ve kontrol yapılmalıdır

Bu teşvik, her çalışan için aylık ortalama %15-17 oranında maliyet avantajı sağlar.

4. Katma Değer Vergisi (KDV) Muafiyeti

Kapsam:

4691 sayılı Kanun’a göre teknokent firmaları tarafından geliştirilen ve satışı yapılan yazılım ürünleri için KDV muafiyeti uygulanır.

Muafiyet kapsamındaki yazılımlar:

Sistem yönetimi, veri yönetimi yazılımları
Sektörel yazılımlar (finans, sağlık, eğitim vb.)
ERP, CRM, muhasebe yazılımları
Mobil uygulamalar
Bulut tabanlı hizmetler (SaaS)

Uygulama Şartları:

Yazılım teknokentte geliştirilmiş olmalı
Firma teknokentte kayıtlı olmalı
Hizmet faturasına “4691 sayılı kanun kapsamında KDV istisnalıdır” notu yazılmalı

5. Damga Vergisi Muafiyeti

Kapsam:

Ar-Ge, tasarım ve yazılım projeleri kapsamında düzenlenen sözleşme, protokol ve raporlar için damga vergisi ödenmez.

Uygulama Alanları:

Ar-Ge destek sözleşmeleri
Üniversite-sanayi iş birliği protokolleri
Kamu destekli proje belgeleri
TÜBİTAK ve KOSGEB sözleşmeleri

6. Gümrük Vergisi İstisnası

Kapsam:

Yurt dışından ithal edilen ve doğrudan Ar-Ge faaliyetinde kullanılacak olan makine, ekipman ve yazılım lisansları, gümrük vergisinden muaftır.

Uygulama Süreci:

Proje kapsamında kullanılacak ürünler için Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na başvuru
Onaylı belge ile gümrük işlemleri yapılır
Gümrük muafiyetinden sadece projeye özel alımlar faydalanabilir

Vergi Muafiyetlerinden Nasıl Yararlanılır?

Teknokent yönetici şirketine başvuru yapılır
Faaliyet tanımı Ar-Ge, yazılım veya tasarım odaklı olmalı
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı sistemine kayıt yapılır
Gelir İdaresi Başkanlığı ve SGK sistemine gerekli tanımlar işlenir
Bordrolar ve fatura düzenlemeleri uygun formatta hazırlanır
Mali müşavir veya muhasebe danışmanı süreci takip eder
Her yıl dönemsel raporlama ve denetim süreçleri tamamlanır